Een nieuwe realiteit voor fast-casual?

### De nieuwe realiteit, vier jaar na de pandemie

De restaurants draaien weer op volle toeren, toch? Probeer maar eens een tafeltje te bemachtigen op zaterdagavond in je favoriete restaurant in Gent, Antwerpen of Brussel. Én wat een rijkdom aan nieuwe bistrots, bars en eettentjes worden er elke dag gelanceerd. Maar zo simpel is het niet, zeker als je de golf aan faillissementen en sluitingen van publiekslievelingen ziet. De ene al onverwachter dan de andere.

### Een veranderde economische realiteit

De economische realiteit is anders dan vijf jaar terug: andere spelregels, andere kosten, andere behoeftes. De essentie van goed eten, gastvrije service en een 'uit-huis-beleving' is gebleven, maar het is complexer geworden, met méér lagen. Je kan dus maar beter een goede multitasker zijn.  Waar Horeca sinds mensenheugenis een geliefde & talrijke job-creator is, maakt het huidige sociale stelsel dit alsmaar moeilijker.  De huidige regeringsonderhandeling brengt hopelijk wat pijnpunten op de agenda: De tewerkstelling in de horeca moét goedkoper en flexibeler door de beperking op de flexijobs ongedaan te maken en de mogelijkheid voor studentenarbeid uit te breiden

### Veranderend consumentengedrag

Het gedrag van consumenten is drastisch veranderd. Met de opkomst van thuiswerken zijn de maandagen en vrijdagen in veel restaurants veranderd in spookdagen. Zaterdag is al lang niet meer voor iedereen de 'shopping en pannenkoeken-dag'. Mensen zijn soms liever thuis omdat hun eigen green-egg (met gevuld gehaktballetje ;) magischer werkt dan het middelmatige restaurant. Maar die specialty-koffie om de hoek smaakt dan weer beter dan de prijzige Nespresso-capsule thuis. Misschien is fluffy-softice uit de drive wél een ommetje waard, terwijl we parkeren in de stad voor een biefstuk-friet dan weer vermijden. De markt beweegt mee met onze grillen en behoeftes.

### De impact van inflatie

Ook inflatie heeft zijn tol geëist. Mensen zijn (terecht) kritischer geworden over waar ze hun geld uitgeven als het op uit eten aankomt. De markt splitst zich op in twee extremen:

• 1. **Snel en budgetvriendelijk**: Mensen willen snel eten, zonder gedoe. Of het nu gaat om een snelle hap ter plekke, afhaalmaaltijden of bezorging, de focus ligt op gemak en budgetbewustzijn. Ze zoeken naar eenvoudige, vertrouwde gerechten die snel hun honger stillen zonder hun portemonnee te veel te belasten.
• 2. **Premium ervaringen**: Aan de andere kant willen mensen ook luxe, high-end eetervaringen. Een avondje uit met een Orange-wijn, een leuke cocktail, taco’s om te delen, al dan niet Instagram-waardig. Hier gaat het niet alleen om eten, maar om de hele atmosfeer – een avondje uit in uitgekiende decors waar een toiletbezoek of zitje aan de open keuken vaak kan concurreren met een pretpark- of musicalbezoek. Een feest voor alle zintuigen.

### Polarisatie in de restaurantmarkt

Die polarisatie in de restaurantmarkt is nog maar net begonnen. Net zoals smartphones, auto’s of jeansbroeken zich hebben opgesplitst in high-end en budgetopties, zullen restaurants zich nu ook moeten positioneren aan één van die uiteinden van het spectrum. Dit is pijnlijk voor ideologen zoals ikzelf die 'goed eten' voor iedereen toegankelijk willen maken, maar boeiend en interessant dat er nu kansen liggen voor diegenen die durven kiezen voor een duidelijke richting. One size fits all wordt lastiger. Niche gaan denken per kanaal, per moment en per doelgroep zou een logische redenering kunnen zijn... maar in markt waar consolidatie & slagkracht alsmaar belangrijker wordt (kijk maar naar de grote media-kanaleen) is het maar de vraag hoe we daar als horeca-bedrijf kunnen in "bougeren" Modellen waar horeca- & hospitalitygroepen met "slagkracht" verschillende concepten & panden bundelen lijken het goed te doen. Denk maar aan grupa tragaluz in Spanje, De familie Litivine te Brussel, MTM te Gent, Big Mama-group in Frankrijk (en binnenkort BXL), C-group in Limburg & ga zo maar verder.

 

### De middenmoot heeft het zwaar

Restaurants die ergens in het midden bungelen – niet goedkoop, maar ook niet luxe – hebben het zwaar. De golden-generation van fast-casual restaurants - die vaak in 1 rijtje genoemd worden- trekt minder klanten. Overlevingsmodus is geen goed klimaat voor innovatie en 'swung'. Ze zitten klem tussen grote ketens enerzijds en kleine, wendbare gespecialiseerde ultra persoonlijke restaurants anderzijds.

Ook ik heb, met Balls & Glory,  lang gedacht het functionele met het hedonistische te kunnen combineren in 1 winkelconcept, en dat winkelconcept uniform te kunnen uitrollen.

Stap voor stap zagen we het functionele verschuiven naar retail, online shops & maaltijdboxen waar het digitale de stap nog makkelijker maakt. Er worden dus meer gevulde gehaktballen gegeten dan ooit.

Maar deze verschuiving wil ook zeggen dat mensen nóg meer verwachten van hun restaurantbezoekje: grote(re) restaurants met méér beleving, een lokale uitbater, een glaasje Belgische wijn, een talloorke lekkers  & een tiramisu-ball achteraf, zoals we  vandaag doen in onze restaurants te Gent & Antwerpen, waar dus ook voortaan onze focus naartoe gaat.

Eén van die plaatsen waar het functionele wél hand in hand gaat met de beleving? dat zijn bvb. onze foodtrucks die het land rondreizen naar leuke etentjes, bedrijfsevents & festivals.

### Kortere levensduur van concepten

De levensduur van restaurantconcepten is dramatisch verkort. Consumenten zijn avontuurlijker, gezondheidsbewuster en ethischer. Ze zoeken naar authenticiteit en zijn minder loyaal aan gevestigde merken. One day you’re in, next day you’re out. Social media speelt hierin een rol: trends komen en gaan in een razendsnel tempo. Viral gaan kan wonderen doen voor je bekendheid, maar het kan ook een nachtmerrie zijn bij negatieve publiciteit.

### Uitdagingen en kansen

Economische druk en polarisatie maken het spel nog uitdagender. Merken die niet duidelijk gepositioneerd zijn, lopen nog sneller dan voorheen het risico irrelevant te worden. Wat gisteren nog dé hippe plaats was voor een date, schuurt vandaag soms tegen het failliet omdat ze de culturele verschuivingen van nieuwe generaties misten. Merken zijn soms de motor voor culturele trends. Taco Bell doet dit door te adverteren als een 'culturele rebel', met samenwerkingen met beroemdheden en trendy merken. Maar het is ook een kwestie van overleven: concepten die niet evolueren, worden ingehaald door nieuwe, gedurfde ideeën.

### Authentiek blijven geeft goesting

Net zoals Kamala Harris gemerkt heeft, kan je maar beter authentiek je eigen cultuur en overtuiging verkondigen, in plaats van je aan te passen aan wat je kiezer verlangt. Want anders schuurt het. Dit schuurt in je persoonlijke energie en goesting om jezelf te zijn. Die goesting is de motor van elkeen binnen de horecasector, dus die kan maar beter goed geolied zijn. Die olie komt voor mezelf steeds meer uit private dinners bij me thuis of op de boerderij. één op één met leuke mensen die verbonden worden door "goe eten", het schrijven van boeken & collabs met échte lokale ambacht.

### De toekomst van de horeca

Vlamingen zijn "zot" van goeie horeca, soms generatie-overschrijdende instituten, in een verlangen naar vaste waardes. Een huis van vertrouwen. Maar ook slim uitgekiende pop-ups, rondreizende chefs, of die place-to-be voor enkele maanden. Met of zonder vaste gezichten, maar altijd oprechte vriendelijkheid. Die behoefte staat soms haaks op de realiteit van een "geconsolideerde" markt. Maar de toekomst van de horeca is er één voor ondernemers die de 2 weten te combineren, en zo zijn er gelukkig heel wat, nie?

 

Wim,